In de Synalyse methode wordt ingegaan op de vorm en functie van softwaresystemen. Kort samengevat heeft een stuk software een bepaalde functionaliteit en een bepaalde vorm. Functionaliteiten zijn de implementatie van gedefinieerd gedrag en de vorm is hoe de functie zich kenbaar maakt aan de omgeving. Dat is een eenvoudige maar zeker interessante tweeindeling. Zeker voor ons architecten een gegeven waar we misschien meer rekening zouden moeten houden.

Want wat is de vorm en functie van een architectuur? Daar worden vele discussies over gevoerd met name over de visualisaties van de architectuur levert veel onduidelijkheden op. Je ziet dan ook dat de begrippen vorm en functie door elkaar gaan lopen.

Echter even een uitstapje naar de architectuur en de bouwwereld. In mijn afgelopen reizen heb ik regelmatig steden bezocht met daarin architectuur van Calatrava, een Spaanse architect die een aantal heel bijzondere gebouwen heeft ontworpen. Zeker vanuit het perspectief van vorm. Zie hieronder bijvoorbeeld een foto van een aantal gebouwen van Calatrava. In dit geval in Valencia.

Je ziet de vorm inderdaad centraal staan. Over de functies van een aantal van zijn gebouwen wijken duidelijk af van de functie. De vorm is feitelijk te overbodig voor de functie. Zo is er in Valencia een soort bomentuin binnen een Calatrava gebouw. Gebouw is prachtig maar het nut van deze architectuur zie ik niet direct.

Toch zie je dat er een impliciete functie ontstaat bij de overdadige vorm die Calatrava in zijn gebouwen stopt. Zo is er op Tenerife en Auditorio (een muziektheater) gebouwd met opnieuw een weelderige vorm. Functie had ook eenvoudiger gekund, echter ook de vorm heeft een eigen functie. Hiet brengt een toeristische trekpleister met zich mee, trekt daarmee bezoekers en toeristen aan. Deze mensen komen daarvoor naar Santa Cruz, bekijken de stad en het auditorio en geven ongetwijfeld ook nog wat geld uit.

Daarmee zie je dat de vorm van een architectuur meerwaarde heeft naast de functie. Je wilt de vorm gebruiken om mee te overtuigen, dat het aantrekkelijk is qua verschijning en daarmee dat het beter omarmd wordt.

In mijn jeugd had ik een fascinatie voor techniek in een pure vorm. Landbouwmachines en tractoren in die tijd waren alleen gericht op functie en nauwelijks op vorm. Daarin is de laatste jaren ook een slag in gemaakt. Een tractor is een complex stukje techniek met heel veel functies maar ook met een aantrekkelijk ogende vorm. 

Voor onze architectuur zullen we dan ook met beiden rekening moeten houden willen we een architectuur succesvol introduceren.