Data architectuur principe overzicht

Dit is een overzicht van generieke principes die als startpunt kunnen fungeren voor een organisatie die wil starten met een kaderstellende architectuur op basis van data architectuur principes. Deze principes zijn gebaseerd op een set van principes afkomstig uit het data architectuur model dat beschikbaar is in Sparx Enterprise Architect als voorbeeldmodel (MDG). Het is vervolgens vertaald naar de Nederlandse context.

Diagram in standaardweergave

Data en softwarekwaliteiten

Data management

Security en privacy

Data architectuur

Data modelleren

Rechtmatigheid, eerlijkheid en transparantie

De verwerking moet rechtmatig, eerlijk en transparant zijn voor de betrokkene.


Details van Rechtmatigheid, eerlijkheid en transparantie

Entiteitsrelaties

Definieer relaties tussen entiteiten nauwkeurig. Afhankelijk van de bedrijfsregels en -vereisten kunnen deze relaties één-op-één, één-op-veel of veel-op-veel zijn.


Details van Entiteitsrelaties

Robuust en veerkrachtig

Verwijst naar het ontwerpen van datasystemen die in staat zijn verstoringen te weerstaan, de data-integriteit te behouden, een hoge beschikbaarheid te garanderen en te garanderen dat data-operaties effectief functioneren ondanks onverwachte uitdagingen.


Details van Robuust en veerkrachtig

Modelduidelijkheid

Zorg ervoor dat het datamodel eenvoudig en gemakkelijk te begrijpen is voor alle belanghebbenden, inclusief zakelijke gebruikers, ontwikkelaars en dataprofessionals. Gebruik duidelijke en consistente naamgevingsconventies voor entiteiten, attributen en relaties.


Details van Modelduidelijkheid

Minimalisatie van gegevens

U mag slechts zoveel gegevens verzamelen en verwerken als absoluut noodzakelijk is voor de aangegeven doeleinden (doelbinding).


Details van Minimalisatie van gegevens

Integriteit en vertrouwelijkheid (beveiliging)

De verwerking moet op een zodanige wijze plaatsvinden dat passende veiligheid, integriteit en vertrouwelijkheid worden gewaarborgd (bijvoorbeeld door gebruik te maken van encryptie).


Details van Integriteit en vertrouwelijkheid (beveiliging)

Universele dataprincipes

Universele dataprincipes zijn fundamentele richtlijnen en best practices die breed van toepassing zijn op databeheer, ongeacht de specifieke context, organisatie of branche. Deze principes helpen het verantwoorde en effectieve gebruik van datamiddelen te realiseren.


Details van Universele dataprincipes

Gegevens zijn gedefinieerd

Gegevens worden consistent gedefinieerd in de hele organisatie en de definities zijn begrijpelijk en toegankelijk voor alle gebruikers.


Details van Gegevens zijn gedefinieerd

Zakelijk gericht

Datamodellen moeten zich richten op essentiële aspecten van het bedrijfsdomein en onnodige details weglaten. Valideer en verifieer het datamodel regelmatig met business belanghebbenden om ervoor te zorgen dat het het echte domein accuraat weergeeft gebaseerd op de business werkelijkheid.


Details van Zakelijk gericht

Principes van data-architectuur

Data-architectuurprincipes dienen als leidende regels voor het ontwerpen en ontwikkelen van effectieve data-architecturen binnen data gedreven oplossingen.


Details van Principes van data-architectuur

Aanpasbaar en flexibel

Verwijst naar het vermogen van een datasysteem of architectuur om effectief te reageren op veranderingen in bedrijfsprocessen, vereisten, databronnen en technologische omgevingen. Door de flexibiliteit kan een systeem variaties in dataformaten, datamodellen en datastructuren ondersteunen.


Details van Aanpasbaar en flexibel

Persoonlijk identificeerbare informatie

Voeg een veld toe om PII-gegevens te modelleren om ervoor te zorgen dat deze gegevens te onderscheiden zijn van andere informatie. Voeg een referentie-entiteit toe die het privacytype vermeldt, en een andere die het gevoeligheidsniveau vermeldt.


Details van Persoonlijk identificeerbare informatie

Gegevens hebben een eigenaar

De data-eigenaar is doorgaans een zakelijke stakeholder of afdeling binnen een organisatie met de uiteindelijke verantwoordelijkheid en verantwoordelijkheid voor een specifieke dataset (entiteit).


Details van Gegevens hebben een eigenaar

Bestuurd en beheerd

Verwijst naar de gestructureerde en gereguleerde aanpak voor het toezicht houden op, het organiseren en onderhouden van de gegevensmiddelen van een organisatie om ervoor te zorgen dat al het personeel en de systemen gegevens veilig, effectief en in overeenstemming de gegevensmiddelen inzetten.


Details van Bestuurd en beheerd

Gegevens zijn samengesteld

Gegevens worden gedurende de hele levenscyclus verzameld, georganiseerd, gevalideerd, bewaard en beheerd om de kwaliteit, bruikbaarheid en waarde op de lange termijn te garanderen, van verwerving of creatie tot archivering of verwijdering.


Details van Gegevens zijn samengesteld

Bewaartermijnen

U mag persoonlijk identificeerbare gegevens slechts zo lang bewaren als nodig is voor het aangegeven doel.


Details van Bewaartermijnen

Modeleenvoud

Zorg ervoor dat het datamodel zo eenvoudig mogelijk is, zonder dat dit ten koste gaat van het vermogen om het domein uit de echte wereld nauwkeurig weer te geven. Vermijd onnodige complexiteit die de begrijpelijkheid van het model verzwakt.


Details van Modeleenvoud

Gegevens zijn veilig

Gegevens die als vertrouwelijk, gevoelig of persoonlijk zijn geclassificeerd, worden tijdens verzending, in opslag en tijdens gebruik beveiligd en beschermd tegen ongeoorloofde toegang of verspreiding.


Details van Gegevens zijn veilig

Data heeft een Bewaarder

De operationele aspecten van data worden namens de data-eigenaar beheerd en geborgd door de databewaarder (data steward).


Details van Data heeft een Bewaarder

Ontwerpflexibiliteit

Ontwerp het datamodel zo dat het flexibel genoeg is om tegemoet te komen aan toekomstige zakelijke en technische veranderingen en vereisten. Vermijd inflexibele en broze structuren die schaalbaarheid en aanpassingsvermogen belemmeren. Gebruik hiervoor datamodel patronen.


Details van Ontwerpflexibiliteit

Principes van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).

De Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) is een alomvattende wet op gegevensbescherming die verschillende fundamentele beginselen vastlegt voor de verwerking van persoonsgegevens binnen de Europese Unie (EU).


Details van Principes van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG).

Gegevensstromen zijn geoptimaliseerd

De verplaatsing van gegevens tussen omgevingen en delen van een pijplijn moet worden geoptimaliseerd om de kosten en verwerkingstijd te verlagen en de datawaarde te vergroten.


Details van Gegevensstromen zijn geoptimaliseerd

Doelbinding

moet gegevens verwerken voor de legitieme doeleinden die expliciet aan de betrokkene zijn opgegeven toen u deze verzamelde.


Details van Doelbinding

Niveau van abstractie

Vertegenwoordig entiteiten, relaties en attributen op een passend granulariteitsniveau. Conceptuele datamodellen modelleren doorgaans geen attributen en de naamgeving is bedrijfsgericht. Logische gegevensmodellen voegen attributen toe met generieke gegevensmodellen. Fysieke modellen bevatten details omtrent de technische uitwerking in het specifieke platform.


Details van Niveau van abstractie

Principes voor gegevensmodellering

Principes voor datamodellering verwijzen naar de fundamentele richtlijnen en best practices die datamodelbouwers gebruiken om datamodellen te maken. Datamodellen beschrijven datastructuren, entiteiten, tabellen, relaties en beperkingen die helpen bij het beschrijven van een datadomein.


Details van Principes voor gegevensmodellering

Nauwkeurigheid

U moet organisatie specifieke gegevens accuraat en actueel houden.


Details van Nauwkeurigheid

Gegevens zijn beschikbaar

Gegevens die voor gebruikers zijn geclassificeerd, zullen beschikbaar en toegankelijk zijn voor de rollen die de gegevens nodig hebben om hun zakelijke of technische functies uit te voeren.


Details van Gegevens zijn beschikbaar

Gegevensnormalisatie

Pas normalisatiemethoden toe om gegevensredundantie te verminderen en de gegevensintegriteit te verbeteren. Normalisatie verhoogt de efficiëntie en consistentie. Dit wordt gedaan op basis van de normaalvormen.


Details van Gegevensnormalisatie

Gedreven door kunstmatige intelligentie

Verwijst naar het integreren en exploiteren van technologieën voor kunstmatige intelligentie (AI) en machine learning (ML) binnen het ontwerp en beheer van een data-architectuur of -systeem. Toepassingen omvatten voorspellende analyse, detectie van afwijkingen en desgewenst voorschrijvende analyse.


Details van Gedreven door kunstmatige intelligentie

Vertrouwelijkheidsclassificatie

Voeg een veld toe om gegevens te modelleren met een vertrouwelijkheidsniveau voor documenten, communicatie, locaties en faciliteiten om ervoor te zorgen dat deze gegevens te onderscheiden zijn van andere informatie. Voeg een referentie-entiteit toe die het vertrouwelijke deel scheidt van de algemene informatie in die entiteit.


Details van Vertrouwelijkheidsclassificatie

Schaalbaar

Verwijst naar het vermogen of de architectuur van een systeem om steeds grotere hoeveelheden gegevens te beheren of de werklast uit te breiden zonder concessies te doen aan de prestaties, betrouwbaarheid of onderhoudbaarheid.


Details van Schaalbaar

Geautomatiseerde datastromen (pipes)

Automatiseer pijplijnen om het proces van gegevensopname, gegevensintegratie, gegevenstransformatie en gegevensanalyse te stroomlijnen. Beheer en verwerk grote hoeveelheden gegevens efficiënt, verkrijg zinvolle inzichten, neem weloverwogen beslissingen en bouw kennis op over het domein.


Details van Geautomatiseerde datastromen (pipes)